Gezondheid

De Shih tzu is een relatief gezond ras. Op vele fora en websites is vaak te lezen dat het ras heel ernstige aandoeningen heeft. Bij ieder ras is het belangrijk dat men een aantal zaken in acht neemt. Een daarvan zijn de zogenaamde “Look-a-likes” Dit zijn honden zonder stamboom, maar ze lijken wel op een rashond. Wanneer zo’n look-a-like iets mankeert of een ziekte heeft, wordt deze aandoening direct bij de problemen van het ras geschoven. En zo worden vaak onterechte conclusies getrokken dat een ras heel veel mankeert en worden de aandoeningen van de look-a-likes vergeten. Het is tenslotte een shih tzu (want hij lijkt erop) dus hebben alle shih tzu deze aandoening. Ik beweer niet dat de shih tzu met stamboom nooit iets mankeren want het blijft “levend aas” zoals men zo mooi kan zeggen. Er zijn dus wel een aantal problemen.

Desondanks kan een Shih Tzu gemakkelijk tussen de 10 en 18 jaar oud worden. Als fokker vind ik het belangrijk dat een aspirant pupkoper op de hoogte is van eventueel problemen binnen een ras. Onthoud wel, dat er duizenden ziektes op de aarde rondzwerven die iedere hond, rashond of niet, kan krijgen.

Wat zijn de grootste problemen binnen het ras?

1: Ogen
2: Huid en Haar
3: Longen en luchtwegen.

Ogen:

Het grootste probleem binnen dit ras ligt bij de ogen. Ontstoken en tranende ogen, te uitpuilende ogen en een aantal oogafwijkingen zijn veelal het probleem.
De ontstoken en tranende ogen komt veelal door het haar wat in en voor de ogen hangt. Dit gaat in de ogen prikken waardoor je meer traanproductie krijgt.
Als je de ogen niet goed schoonhoud dan gaat dit enorm plakken en stinken en kan ook erg gaan ontsteken.
Een Shih Tzu die te erg uitpuilende ogen heeft is gevoeliger voor haar of andere dingen die in het oog kunnen prikken wat weer kan leiden tot irritatie en beschadigingen.
Ook komen er een aantal erfelijke oogafwijkingen voor binnen het ras. Hieronder zal ik een kleine toelichting geven over deze afwijkingen.
Ze komen niet allemaal veel voor binnen het ras, maar als er gesproken wordt over een erfelijke oogafwijking is het meestal een van deze.

Hoornvliesontsteking(keratitis)
Distichiasis
entropion/ectropion
glaucoom

Wat is wat?

Distichiasis:
Enkele, een rij of meerdere rijen haren groeien in de ooglidrand. Dit zijn geen wimpers zoals bij de mens. Honden hebben geen wimpers, ook niet op de bovenooglidrand. Gevolg van deze extra haren is bijv. natte oogleden, traanstreepvorming en hoornvlies-irritatie. Distichiasis is pijnlijk voor de hond, daar er constant haren tegen de oogbol aankomen. Over dit oogprobleem zijn een hoop discussies. Distichiasis wordt gezien als erfelijk, alleen is het niet duidelijk of het dominant of recessief is. In makkelijke taal wil dominant zeggen dat de afwijking tot uiting komt en bij recessief komt de afwijking niet tot uiting. De hond is dan wel drager van de afwijking.
Bijvoorbeeld: Een hond kan 7 jaar lang, ieder jaar getest worden op deze oogafwijking, en plotseling blijkt dat de hond met 8 jaar lijdt aan distichiasis.
Omdat een fokker zich aan regels moet houden van de Raad van Beheer over o.a. de leeftijd van zijn of haar fok honden, voordat ze mogen worden ingezet voor de fok, is het niet altijd mogelijk om te wachten tot de hond een oudere leeftijd heeft bereikt.
De leeftijd voor een eerste nest van een teefje is voor de 96 maanden oud. Wanneer dan blijkt dat dit teefje al die jaren vrij is getest op distichiasis, en dit op de leeftijd van 8 jaar opeens blijkt te hebben, maakt dat de zaken ingewikkeld.
(Wat er vermeld moet worden is de hardheid van de haren ook. Wel is duidelijk dat een ras die een harde en stugge vacht hebben, vaak sneller last ervan hebben als ze distichiasis hebben. Een ras met een zachtere vacht, zoals de shih tzu, zal hier minder snel last van hebben.)
Een fokker kan besluiten toch met een hond te fokken wanneer deze maar 1 of 2 zachte haren heeft. Dit betekend niet dat deze fokker slecht is, maar andere goede en betere kwaliteiten in een hond ziet om deze toch voor de fok toe te staan. Vaak zullen zij wel zorgen dat ze een “vrije” hond op een “niet vrije” hond gebruiken.
Het is aan een fokker zelf on te beslissen of deze fokt met een hond of niet

Hoornvliesontsteking(keratitis):
Dit is een zweertje op het hoorvlies dat is ontstaan door een beschadiging. Normaal gesproken is het hoornvlies heel glad. Deze aandoening komt vaak voor bij honden met uitpuilende ogen. (cavalier king charles spaniel bv) En bij oudere honden. De zweren die ontstaan zijn erg pijnlijk en kunne het hoornvlies beschadigen. Ga met deze aandoening niet zelf dokteren, maar laat het altijd even nakijken door de dierenarts.
Deze kan dan een ontsteking constateren door een gekleurd vloeistof in de ogen te doen en deze te bekijken met ultraviolet licht.
Deze vloeistof blijft kleven aan de zweer, en zo kan de dierenarts zien wat de hond mankeerd. De symptomen hiervoor zijn:
vaak knipperen, toegenomen traanproductie, rood oog, afkeer van fel licht, pijn, kleurverandering in het hoornvlies( naar een ondoorzichte kleur blauw/grijs) en opgezet bondweefsel ( het membraam, wat de voorkant van het oog bedekt)

Entropion/ectropion:
Dit is een afwijking van de ooglidrand, wat voorkomt door onjuist fokken. Ec betekend naar buiten. Bij ectropion is het ooglid naar buiten gegroeid en verkleefd, waardoor vuil heel gemakkelijk toegang heeft tot het oog. Hierdoor ontstaan ontstekingen.
En betekend naar binnen. Entropion is dus dezelfde afwijking, alleen staat de rand van het ooglid dan naar binnen vergroeit. Hierdoor krullen de oogharen naar binnen en irriteren de oogbol.

Glaucoom:
Glaucoom is een aandoening van de voorste oogkamer. Er is sprake van een verhoogde druk in de oogbol en kan aan één oog maar ook aan beide ogen ontstaan. Als de druk in de oogbol blijft toenemen, neemt de oogbol in omvang toe en dat is dan duidelijk te zien. Blijft de druk in de oogbol toenemen, dan heeft het dier hier veel pijn aan en kan zelfs blind worden. De blindheid ontstaat dan door beschadiging tengevolge van glaucoom aan hoornvlies, lens, netvlies en de oogzenuw. De verhoogde druk ontstaat, doordat het oogwater niet kan afvloeien. Wanneer er sprake is van een chronisch verhoogde oogboldruk, dan gaat het gezichtsvermogen achteruit en vallen delen van het gezichtsveld uit. Bij een acute vorm van glaucoom is er vooral een heftige ontsteking met roodheid vast te stellen, de pupil is verwijd en er kan misselijkheid met braken optreden.

Het spreekt voor zich dat glaucoom direct behandeld dient te worden en het liefst al in het beginstadium, zodat verdere beschadiging aan het oog voorkomen kan worden. Een dierenarts zal in de meeste gevallen gebruik maken van ontwateringmiddelen en oogdruppels om de druk te verlagen en soms de pupil vernauwen. In bepaalde gevallen zal er geopereerd worden en een kleine inkeping boven de iris of in het oogwit gemaakt wordt, waardoor het overtollige oogwater kan afvloeien. Gelukkig is dit in de meeste gevallen niet nodig, want Moeder Natuur heeft ervoor gezorgd om ook glaucoom op een natuurlijke manier te kunnen genezen. Ga niet zelf dokteren bij een dier met glaucoom en roep hierbij professionele hulp in.
__________________________________________

Huid en haar

Bij huis en haar problemen denken we vaak aan Allergieën, jeuk en schilfering van de huid.
Schilfering van de huid heeft in de meeste gevallen te maken met verkeerde voeding, te vaak wassen of met verkeerde shampoo of een allergie.
Ook bij jeuk kun je vaak denken aan verkeerde voeding, verkeerd wassen of een allergie.
Wanneer je Shih Tzu veel huidschilfers heeft of jeuk sluit dan eerst uit of hij/zij verkeerde voeding krijgt of misschien te vaak of met verkeerde shampoo gewassen wordt.

Als we spreken van een allergie zijn dit in de meeste gevallen een vlooien allergie, voedselallergie of atopie.
Bij een allergie voor vlooien is het belangrijk ervoor te zorgen de hond zo vrij mogelijk van vlooien te houden. Dit kan door de juiste anti-vlo artikelen te kopen bij een dierenspeciaalzaak of dierenarts of wat je ook wel ziet een middel te gebruiken op meer homeopathische basis. Veel gebruikt op homeopathische basis is verse knoflook, soms geweekt in olie. Bij sommige honden werkt, het en bij andere niet. Gebruik je een anti-vlo middel van een dierenspeciaalzaak of dierenarts, gebruik dan niet te lang hetzelfde middel. Voor veel middelen geld inmiddels dat de vlo daar resistent tegen is geworden. Dan heeft zo’n middel weinig zin.

Als we spreken van een voedselallergie zie je vaak een overgevoeligheid voor granen, mais en of sojaproducten en soms zelfs rundvlees. In dit geval is het raadzaam om je hond op een eliminatie dieet te zetten. Geef je hond een periode van 2 weken tot 5 weken een voeding die geen granen,mais, soja en rundvlees bevat. In het beste geval kom je dan uit op vers vlees (of een andere voeding zonder toevoegingen) (Geit, lam, eend smaak) Na een periode van 2-5 weken kun je een andere smaak vlees erbij voegen en op die manier uitsluiten waar je hond allergisch voor is. Belangrijk is om je hond natuurlijk geen tussendoortjes te geven in die periode!

Atopie. Een atopie is allergie voor stoffen in de omgeving. Stoffen waar honden allergisch voor kunnen zijn, zijn bijvoorbeeld huisstofmijt, en bepaalde graspollen en boompollen. We zien vaak dat er huidklachten ontstaan en in mindere mate astmatische klachten. De huidklachten bestaan voornamelijk uit jeuk, die steeds erger wordt. Ook treed er roodheid op (erytheem) en bultjes (papels) en puistjes (pustels). Ook kunnen als gevolg van krabben wondjes en korstjes ontstaan. Bij atopie zie we de jeuk meestal aan de kop, poten, tussen de tenen, in oksels, in de flanken, en in de liezen en net boven de staart aanzet. Soms kan de huid zelfs verdikt raken en zwart worden. Dit komt door verkleuring van het pigment als de irritatie als een hele poos aanwezig is. Ook oog en oorontstekingen worden vaak gezien bij atopische huidklachten. Qua uiterlijk lijkt een atopie precies op een voedselallergie. Het onderscheid kun je dan ook niet aan de buitenkant zien. Een aantal kenmerken die typerend zijn voor een atopie zijn:

1: De eerste klachten treden op tussen een leeftijd van 6 maanden tot 5 jaar.
2: De klachten kunnen seizoensgebonden zijn (bijv. het graspollenseizoen)
3: Het probleem zit vaak “in de familie”
4: Het probleem is vaak chronisch.

Om te achterhalen of het echt om een atopie gaat, begin je eerst met een voedingstest om te zien of het niet een voedselallergie is. Als na een periode van minimaal 6 weken de jeuk verminderd of zelfs verdwijnt kunnen we spreken van een voedselallergie. Blijft de jeuk net zo erg, dan kunnen we in alle waarschijnlijkheid spreken van aan atopie. Aansluitend hierop kun je dan een bloedtest laten doen bij je dierenarts om te kijken of er antistoffen zijn tegen bijvoorbeeld pollen en huisstofmijt.

__________________________________________

Longen en luchtwegen.

Vaak zien we dat er melding wordt gemaakt van kortademigheid bij de Shih Tzu. Dit gaat meestal gepaard met knorren en snurken, meet het benauwd hebben staat toch voorop. Dit komt meestal door te nauwe neusgaten. De meeste Shih tzu kunnen hier prima mee leven maar in ernstige gevallen is een operatie noodzakelijk. Het is voor een fokker daarom belangrijk goed te selecteren op de honden en niet te fokken met een hond die zelf te nauwe neusgaten heeft.

__________________________________________

Patella Luxatie.

Patella is de officiële naam voor de knieschijf. Een patelle Luxatie betekend dus een loszittende knieschijf. Er zijn verschillende vormen van luxaties. De meest voorkomende is de luxatie naar mediaal. Dit wil zeggen dat de knieschijf naar de binnenkant van de knie wegschiet. Dit komt vaak voor bij honden van kleine rassen.
De luxatie naar lateraal, waarbij de knieschijf naar buiten wegglijdt, zien we soms bij de grote rassen, vaak in combinatie van een draaing in het dijbeen. Deze laatste vorm is zeldzaam. Dus daar hebben we het niet over.
Oorzaak:
Het kniegewricht wordt gevormd door het dijbeen en de scheenbeen. Voor op het dijbeen loopt een sleuf waar de knieschijf normaliter in ligt. Aan de knieschijf zit de kniepees die op haar beurt weer vastzit aan een beenkam op het scheenbeen. Bij sommige honden is de sleuf in het dijbeen ondiep en zit de aanhechting van de kniepees wat te ver naar binnen toe. De knieschijf kan dan makkelijk uit zn sleuf naar binnen toe schieten.Als dit gebeurt spreken we van een Patella Luxatie.
Diagnose:
De klachten van de hond hangen af van de ernst van de luxatie. We kennen verschillende vormen. Als de knieschijf er slechts incidenteel afschiet spreken we van een Habituele luxatie. Honden die dit hebben lopen af en toe een paar passen met een pootje opgetrokken. De knieschijf is dan van z`n plaats geschoven. Na een paar passen schiet deze weer terug, en de hond loopt weer gewoon verder.
Voor huishonden hoeft dit geen probleem te zijn, maar voor showhonden is het een in het oog springend gebrek.
Erger wordt het wanneer de knieschijf eraf ligt en slechts af en toe terugspringt. We spreken dan over een stationaire luxatie. Deze honden hebben problemen met overeind komen lopen. Ze gaan van achter met een soort o-beentje en kikkerpas lopen. Hier heeft de hond zelf meestal behoorlijke last van. De ergste vorm is wanneer de knieschijf er totaal afligt en ook niet meer op zijn plek is terug te leggen. Deze dieren kunnen niet normaal staan en moeten roeien met hun achterlopen om vooruit te komen.
Als de honden onderzocht worden moet niet alleen naar de ligging van de knieschijf gekeken worden, ook naar de stand van het dijbeen, de kromming van de beenkam op het scheenbeen en de diepte van de sleuf in het dijbeen zijn van belang. Hiernaast zien we in combinatie met een patella luxatie nog wel eens andere knieproblemen zoals gescheurde kruisbanden of gewrichtsslijtage. Voordat tot een operatie besloten wordt moet dit allemaal worden nagekeken.

Als de hond een lichte vorm heeft van patella luxatie hoeft er niet per see te worden geopereerd. Alleen bij de ernstige vorm wordt er ingegrepen. Dit gebeurt dan in overleg met je dierenarts. Patella luxatie wordt overigens niet veroorzaakt voor traplopen, springen of wat dan ook. Alhoewel traplopen niet zo heel goed is voor je Shih Tzu, en je hem/haar alleen mag laten springen als deze dit zelf kan.
Patella luxatie is een erfelijke aandoeningen. Met deze honden kun je dus beter niet fokken en een goede fokker zal dit zeker ook niet doen.

Gradaties Patella Luxatie:

Patella Luxatie Vrij (Vast): de knieschijf is met nauwkeurig onderzoek bij de ontspannen hond niet uit de groeve van het dijbeen te verplaatsen.
Patella Luxatie Vrij (flexibel) de knieschijf is makkelijk te verschuiven in zijwaartse richting tot op de rand van de groeve, maar niet erover heen.
Patella Luxatie Graad 1: alleen bij zijwaartse druk op de patella is deze te verplaatsen (naar binnen en/of naar buiten) uit de groeve en keert, na loslaten, spontaan direct terug in de groeve.
Patella Luxatie Graad 2: de patella luxeert spontaan uit de groeve naar binnen en/of naar buiten en keert ook weer spontaan terug in de groeve door draaien aan het onderbeen.
Patella Luxatie Graad 3: de patella ligt permanent (blijvend) buiten de groeve, naar binnen of naar buiten, maar in manueel terug te plaatsen in de groeve.
Patella Luxatie Graad 4: de patella ligt permanent buiten de groeve, naar binnen of naar buiten, en is niet manueel terug te plaatsen in de groeve. Graad 4 wordt ook gegeven aan honden die voorafgaand aan het onderzoek aan patella luxatie zijn geopereerd.

__________________________________________

Problemen die in (veel) mindere mate voorkomen:

Spijsvertering.
Bij spijsvertering moet je meestal denken aan diaree, en in een enkel geval van chronische verstopping. Vaak zijn deze problemen goed te verhelpen met een aangepast dieet dat je maakt in overleg met je dierenarts. Deze problemen komen meestal voor als je hond niet tegen bepaalde bestanddelen in de voeding kan.

Verder zijn er nog andere wat “kleinere” problemen die bij de Shih Tzu kunnen voorkomen. Want zoals elk ras, is ook de shih tzu niet brandschoon. Het lijkt allemaal veel, maar de meeste dingen zie je niet of nauwelijks bij de shih tzu, maar zijn toch dingen om wat vanaf te weten.

Navelbreuk:
Een navelbreuk is een klein bultje dat op de buik zit. Bij een hoop rassen levert dit problemen op, bij de Shih Tzu daarin tegen komt het ontzettend vaak voor. Dit kan geen kwaad, zolang het bultje niet te groot is en je hem naar binnen kunt drukken. Is de bult vrij groot, dan bestaat de kans dat de darmen of andere organen hierin gaan liggen en dan verstoppingen en/of knopen in komen. Zoals ik al zei hebben een hoop Shih Tzu een navelbreukje. Dit is meestal afhankelijk van de manier waarop de pup bij de geboorte is gescheiden van de moederkoek, maar het heeft voor een gedeelte ook een erfelijke oorzaak.
Een navelbreuk is namelijk ook een teken van een zwakke plek in het buikvlies ( net als een liesbreuk) en ondanks dat het dus vrij veel voorkomt bij de Shih Tzu is het raadzaam hierop te letten bij het fokken.

Hernia:
Een hernia is iets wat je ook wel ziet bij de Shih Tzu. Bij een hernia zit er een zenuw klem tussen een wervel kolom. Vaak is dit met medicijnen wel te genezen, maar in hele ernstige gevallen, en er niets anders is, zal de hond moeten worden ingeslapen. Maar dit komt zelden of nooit voor.

Otitis Externa:
Dit is een ontsteking van de huid aan de gehoorgang. Een afscheiding van ontstekingsvloeistof kan er gaan ontstaan en dan spreekt men over een loopoor. Gewoonlijk zijn deze verantwoordelijk voor oorpijn. De oorzaak hiervan is het regelmatig nat worden van de oren door bijvoorbeeld wassen of zwemmen. Het is daarom raadzaam om te oren goed droog te houden of te maken.

Nierhypoplasie:
Dit is een aangeboren afwijking waarbij een of beide nieren niet goed ontwikkeld zijn. In het laatste geval leid dit tot nierinsufficiëntie. Wanner niethypoplasie zich beperkt tot 1 nier heeft dit geen consequenties voor de nierfunctie. De andere nier heeft voldoende reservecapaciteit om in dat geval de functie over te nemen. Een eenzijdige nierhypoplasie is meestal het geval.